To jest ten sam problem, z którym Francja boryka się od wielu lat. Ci ludzie mają swoje bazy na przedmieściach francuskich miast – całe dzielnice są zamieszkane przez imigrantów i myślę, że bardzo łatwo im się w takich miejscach schować – Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, omawiając ostatni zamach w Strasburgu. Zobacz nagranie programu
- +48 58 661-23-33
- biuro@sellin.pl
- Pn - pt 10:00 - 16:00
Artykuły i wywiady
"Jesteśmy wdzięczni tym wszystkim, którzy dbają o kulturę w Polsce, w tym kulturę materialną i tym wszystkim, którzy zadbali o to, by Polska mogła się poszczycić 105 pomnikami historii" – powiedział wicepremier prof. Piotr Gliński podczas gali "100 Pomników Historii na stulecie odzyskania niepodległości". Podczas wydarzenia, które odbyło się w Teatrze Narodowym Prezydent RP Andrzej Duda wręczył specjalne rozporządzenia, przygotowane na wniosek Ministra Kultury, potwierdzające ustanowienie kolejnych 14 zabytków za Pomniki Historii.
W uroczystej gali wzięli udział m.in.: Prezydent RP Andrzej Duda z Małżonką Agatą Kornhauser-Dudą, wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński oraz wiceministrowie kultury - Magdalena Gawin, Generalny Konserwator Zabytków oraz Jarosław Sellin.
Co tak naprawdę wydarzyło się w 1939 roku w Lasach Piaśnickich? Co o tzw. "krwawej jesieni" mówią ci, którzy ją przeżyli? Na te pytania odpowiada film Mariusza Sławińskiego pt. "Piaśnica". W poniedziałek w Warszawie odbyła się ogólnopolska premiera obrazu. W projekcji udział wzięli m.in. Jarosław Sellin, Jan Krzysztof Ardanowski, Jacek Sasin i bp Michał Janocha.
Od ogólnopolskiej premiery filmu „Piaśnica” Muzeum Piaśnickie w Wejherowie rozpoczyna opowieść o mało znanych miejscach i faktach dotyczących niemieckiej zbrodni pomorskiej, jaka miała miejsce jesienią 1939.
Przychodzi chwila, kiedy film trzeba oddać widzom. Każdy widz jest ważny, szczególnie jednak zależy mi na młodych widzach. Żeby historia się nie powtórzyła– mówi reżyser Mariusz Sławiński. Dokument, który powstał w ramach cyklu „Młyny historii”, wzbogacony archiwaliami fotograficznymi i filmowymi, scenami fabularyzowanymi i animacją, zaprezentowany został w warszawskim Multikinie „Złote Tarasy” w poniedziałek, 10 grudnia br. Wydarzenie patronatem honorowym objął Jarosław Sellin – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Piaśnica - niewielka pomorska wioska położona nieopodal Wejherowa. Lasy wokół niej stały się swoistym poligonem doświadczalnym. To właśnie tu, jesienią 1939 roku, Niemcy po raz pierwszy przeprowadzili zaplanowane wcześniej masowe egzekucje na ludności cywilnej. Plany III Rzeszy zdobywania nowych przestrzeni życiowych łączyły się z likwidacją Państwa polskiego i polskich warstw przywódczych. Zagładę polskich elit Niemcy połączyli z eliminacją osób psychicznie chorych w ramach akcji T 4.
Miejsc pomorskich straceń w tym czasie były setki, jednakże to zbrodnia w Piaśnicy określana jest jako największa na Pomorzu i jedna z pierwszych na tak ogromną skalę w Europie. W ramach przeprowadzonej przez Niemców akcji „Tannenberg”, a potem „Intelligenzaktion” na Pomorzu zamordowano około 30 tysięcy osób. Szacunkowo w Wielkopolsce zginęło 10 tysięcy, na Śląsku 1500, a na północnym Mazowszu 1000 osób. W Lasach Piaśnicy z rąk niemieckich katów życie straciło według różnych źródeł od 10 do 14 tysięcy ludzi. Wśród ofiar były osoby chore psychiczne przewożone koleją z terenów III Rzeszy i ziem wcielonych, przeciwnicy ideologii nazistowskiej, Polacy zamieszkujący przedwojenne Niemcy i inni. W pionie śledczym Oddziału IPN w Gdańsku od 2011 roku toczy się śledztwo, które w końcowym etapie ukaże nowe spojrzenie na dane o liczbie ofiar.
Film „Piaśnica” w reżyserii Mariusza Sławińskiego zrealizowany został przez Muzeum Piaśnickie w Wejherowie, a sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Składający się z dwóch ok. 25-minutowych odcinków dokument wzbogacony został archiwaliami fotograficznymi i filmowymi, scenami fabularyzowanymi i animacją. Pierwsza część traktuje o codziennym wykuwaniu polskości Pomorza w dwudziestoleciu międzywojennym rękoma patriotów, którzy po inwazji niemieckiej w 1939 roku zginęli w Piaśnicy. Część druga to już opowieść o mechanizmie zbrodni w Lasach Piaśnickich, zacieraniu przez Niemców jej śladów i ekshumacji ofiar.
W czasie pracy nad scenariuszem zrozumiałem, że nie ma już wśród nas bezpośrednich świadków wydarzeń. Ludzi, którzy mogliby zaprosić odbiorców filmu do swojego świata, podzielić się pamięcią i prawdą o Piaśnicy. Historia potrzebuje takich bohaterów – ludzi, którzy przeżyli krwawą jesień, doświadczyli jej własnymi oczami. Stracili wtedy bliskich. Dlatego zdecydowaliśmy, że naszą „Piaśnicę” wzbogacą fragmenty filmu Tadeusza Wudzkiego „Las Piaśnicki”. Ten film stał się dla mnie punktem wyjścia do dalszej pracy. Do wybranych wypowiedzi świadków wydarzeń tam zarejestrowanych dodaliśmy dokumenty pozyskane przez Muzeum Piaśnickie z niemieckich archiwów. Te dokumenty to zeznania bezpośrednich sprawców piaśnickiej zbrodni. Obcowanie z tymi relacjami to trudne doświadczenie. Długo zastanawiałem się czy i jak je zilustrować- wspomina reżyser i współscenarzysta Mariusz Sławiński.
Ostatecznie zdecydowaliśmy, że w opowiedzeniu historii pomogą nam również wypowiedzi ekspertów, archiwalia, sceny inscenizowane oraz sceny wykonane w technice animacji. W tych ostatnich chciałem umieścić najtrudniejsze obrazy. Sceny egzekucji i zbrodnie popełniane przez Niemców.
Zdjęcia do „Piaśnicy” powstawały w ciągu czterech dni listopada. Ekspozycja od ósmej do piętnastej. Pogoda nie pomagała. Deszcz, chłód, nieliczne chwile słońca. Zdjęcia wykonał Sebastian Jaworski, który często w rękach, oprócz kamery, trzymał parasol.
Ekipa realizacyjna składała się tylko z kilku osób. Na planie pracowali: reżyser, operator, drugi operator odpowiedzialny za zdjęcia lotnicze, dwie osoby odpowiedzialne za produkcję, kostiumy i charakteryzację oraz kierowca. Ważną rolę pełnił koordynator grup rekonstrukcyjnych. Każdy z nas wykonywał pracę, za którą w „normalnej” produkcji odpowiada kilka osób– dodaje M. Sławiński.
W większość ról wcielili się aktorzy amatorzy, rekonstruktorzy, a nawet zwerbowana chwilę przed zdjęciami młodzież ze Strzelca. Wszyscy bardzo zaangażowali się w projekt, jednak dopiero na planie uczyli się obcowania z kamerą.
Czasu było mało. Sprzęt filmowy ograniczyliśmy do niezbędnego minimum. Pracowaliśmy szybko, bez podglądu, czyli monitora, na którym można ocenić, czy ujęcie się udało i jest poprawne technicznie. Dopiero w montażowni mogłem zweryfikować efekty pracy. To bardzo stresujące, bo wszyscy ci ludzie zaufali nam. Oddali swoje twarze. Potem marzli, mokli licząc, że ten wysiłek ma sens. Dla wielu z nich prawda o Piaśnicy to ważna część życia. Historia kogoś z rodziny– wspomina reżyser.
Miałem nadzieję, że widz nie będzie czuł, że kilku profesjonalnym aktorom, którym powierzyliśmy najtrudniejsze zadania partnerują entuzjaści. Nie bałem się o to, jak wypadną rekonstruktorzy. Doświadczenie podpowiadało, że to fachowcy, od których można się uczyć. Trzeba tylko zaufać.- dodaje.
Aby pozyskać przedmioty buszujemy po strychach, piwnicach, rupieciarniach, rekwizytorniach, domach należących do „starych znajomych” i cudownym trafem właśnie co poznanych osób, przepastnych kredensach bliższej i dalszej rodziny, targowiskach staroci, jarzynowych bazarach - bo częstokroć obok rustykalnego wypieku czy buraków ktoś wystawi „rupieć”, który dla nas jest arcyprawdziwy i nieodzowny. Wstrzymujemy ruch ręki sprzedawcy, gdy próbuje oczyścić go z prawdy, która patyną czasu nadała przedmiotowi szlachetność i wzbogaciła go o „własną opowieść”- wspominają pracę na planie Olga Leszko - scenograf, kostiumolog i Jadwiga Możdżer - współpraca kostiumowa.
Pomaga nam także teatr Miejski w Gdyni, Teatr Wybrzeże, prywatni kolekcjonerzy, restauratorzy, pasjonaci. Bywa, że sami aktorzy przywożą ze sobą na plan zaprzyjaźnione przedmioty, które już „zżyły się” z nimi na etapie myślenia o roli. Nasze własne zasoby także wciąż wędrują z pracowni na plan i okrężnym ruchem wracają do domu, bowiem zdarza się, że jakiś rekwizyt, jak np. muszka od karabinu, spinki do mankietów albo wąsy jeżdżą w podręcznej torebce lub aucie nawet kilka miesięcy… Do czasu, kiedy jest prawdopodobieństwo ze znów „wejdą na plan” jako kontynuacja roli.- przyznają.
Odzwierciedlając historyczną rzeczywistość pamiętamy, że życie „ludzi czynów”, cichych bohaterów, nigdy nie jest wyglansowane. Przecież za zewnętrzną kindersztubą uwiecznioną na przedwojennych fotografiach, zapiskach o pomnikowej odwadze, pasji, etosie, mistrzostwie kryje się ogrom trudu, którego towarzyszem jest rozterka, pot, brud i pył. Na ile to tylko możliwe, dopytujemy o szczegóły potomków bohaterów podsyłając im fotografie wnętrz, czy kostiumów. Otrzymujemy w zamian portrety, które umieszczamy w scenograficznym tle. Drobiazgowość, poszukiwanie, niepokój i poczucie odpowiedzialności za wskrzeszanie nieznanych historii to część procesu dokumentacyjno - twórczego. Opowiadamy przecież historię życia, które tliło się i zgasło naprawdę– dodają obie panie.
Film „Piaśnica” powstał w ramach cyklu filmów dokumentalnych pt. „Młyny historii”.
Projekt powstał po to, by uświadomić rozmiar zbrodni pomorskiej 1939 roku, ale również po to, by przywracać należną pamięć o jej ofiarach. Nasza opowieść filmowa przybliży Bohaterów Niepodległej, którzy swoim zaangażowaniem i codzienną pracą wykuwali polskość Pomorza, za co zapłacili najwyższą cenę– mówi dyrektor Muzeum Piaśnickiego w Wejherowie, Teresa Patsidis.
Dokumentalny cykl o zbrodni pomorskiej rozpoczynamy filmem „Piaśnica” - w dwóch około 25-minutowych odcinkach. Odcinki te kręcone były pod koniec listopada 2017 roku m.in. w Piaśnicy, Muzeum Techniki Wojskowej „Gryf” w Dąbrówce, Skansenie w Nadolu, na terenie starego Młyna Cyrklafa przy ulicy 12 Marca w Wejherowie, Kalwarii Wejherowskiej i Mini Muzeum - Bankowcu w Gdyni, czyli największym kubaturowo budynku mieszkalnym międzywojennej Gdyni. Mam nadzieję, że kontakty nawiązane podczas pracy na planie filmowym zaowocują jeszcze wieloma różnorodnymi projektami edukacyjnymi. Dorobek ofiar zbrodni pomorskiej, przedwojennej elity, to dla nas zobowiązanie kontunuowania rzetelnej pracy na rzecz naszej Ojczyzny– dodaje dyrektor Patsidis.
Po ogólnopolskiej premierze filmu „Piaśnica”, Muzeum Piaśnickie w Wejherowie na początku 2019 roku planuje premierę kaszubską. O terminie poinformujemy wkrótce.
Politycy różnie komentowali wystąpienie Jarosława Kaczyńskiego w Jachrance (woj. mazowieckie) podczas wyjazdowego posiedzenia klubu PiS. Opozycja stwierdziła, że przemówienie było próbą "wyjścia z defensywy". Wiceminister kultury Jarosław Sellin tłumaczył zaś, że "rząd realizuje ambitną politykę w każdej dziedzinie, na co Kaczyński słusznie zwrócił uwagę". Wysłuchaj nagrania audycji
- Stosowane są różne socjotechniki. Jedna z nich, wyjątkowo groźna i szczególnie intensywnie stosowana – to jest próba sprowadzenia naszej koalicji, formacji politycznej i naszych przeciwników na tę samą płaszczyznę. Mówiąc w skrócie: Prawo i Sprawiedliwość i Platforma Obywatelska to takie same partie. Otóż to musimy z całą mocą odrzucić, bo to jest być może najgroźniejszy rodzaj socjotechniki, który jest w tej chwili stosowany – mówił w Jachrance prezes PiS, Jarosław Kaczyński. - powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński podczas wyjazdowego posiedzenia klubu w Jachrance (woj. mazowieckie).
O tym wystąpieniu rozmawiali w "Śniadaniu w Trójce" politycy różnych ugrupowań. - Jarosław Kaczyński w swoim przemówieniu wyraźnie wskazał kto jest wrogiem. Są nim symetryści, którzy twierdzą, że - zarówno obóz PO jak i PiS - jest tym samym złem. A kto tak mówi? Ruch Kukiz'5. Prezes zapowiedział więc rozprawę z ludźmi, którzy nie chcą opowiedzieć się po żadnej ze stron konfliktu - ocenił Grzegorz Długi z ruchu Pawła Kukiza.
Według Barbary Dolniak, wicemarszałek Sejmu i posłanki Nowoczesnej, słowa Kaczyńskiego są "zaklinaniem rzeczywistości". - Była to próba tłumaczenia własnych nieprawidłowych zachowań oraz pokazania, że inni też robili źle. Ale PiS przecież przekonywał, że jak dojdzie do władzy, będzie inaczej - stwierdziła Dolniak.
Jarosław Kalinowski z Polskiego Stronnictwa Ludowego mówił natomiast, że wystąpienie prezesa było "próbą wyjścia z defensywy". - W ostatnie tygodniach przekonaliśmy się, że mit o PiS jako o partii czystej, walczącej z aferami, jest nieprawdziwy - powiedział Kalinowski. W tym kontekście podał przykład sytuacji związanej z Komisją Nadzoru Finansowego.
A na co zwrócił uwagę poseł Andrzej Halicki z Platformy Obywatelskiej? - Nasze afery nie są takie wielkie, jak to opisują media, więc porównanie nas z PiS jest niewłaściwe. Platforma nie wypłacała sobie milionowych nagród, nikt nie proponował haraczu 40-milionowego, bo to jest gangsterka - ocenił Halicki.
W obronie tez stawianych przez Jarosława Kaczyńskiego stanął natomiast Jarosław Sellin, wiceminister kultury (PiS). - Prezes słusznie zauważył, że nie należy porównywać PO do PiS. Kiedy my rządzimy, realizujemy ambitną politykę w każdej dziedzinie. Afery PO i PSL miały ogromny wpływ na losy narodu. Przykładem jest choćby afera VAT - powiedziała Sellin
Uważam, że nie jest dobrym zjawiskiem, jeśli politycy charyzmatyczni tracą środowisko, które tą charyzmę niesie. A bez wątpienia Katarzyna Lubnauer jest charyzmatycznym polskim politykiem i zasługuje na to, aby mieć zaplecze niosące tę charyzmę. Tak samo czekam na zaplecze, które będzie nieść charyzmę Ryszarda Petru i Roberta Biedronia. Sądzę, że każdy charyzmatyczny polityk zasługuje na środowisko, które pracuje nad uniesieniem lotów tej charyzmy bardzo wysoko, żeby ta charyzma mocno wybrzmiała i była widoczna w społeczeństwie — mówi w rozmowie z portalem wPolityce.pl Jarosław Sellin, wiceminister kultury.
wPolityce.pl: Podczas wyjazdowego posiedzenia klubu PiS w Jachrance przemówienie wygłosił Jarosław Kaczyński. Co pana zdaniem było w nim najistotniejsze?
Jarosław Sellin: Myślę, że najważniejsza była polemika z tezą, że wszystkie środowiska polityczne są takie same, kierują się takimi samymi standardami. To jest absolutna nieprawda. My jesteśmy partią, która naprawdę stara się działać na rzecz dobra publicznego, prowadzić ambitną, polską i państwową politykę w każdym wymiarze. Natomiast nasi przeciwnicy, którzy rządzili przez 8 lat, zwijali państwo. Zarządzali państwem teoretycznym, sami tak to nazwali, i w ogóle im to nie przeszkadzało. My tworzymy państwo, które nie jest silne wobec słabych, a słabe wobec silnych, tak jak było to za czasów PO-PSL. My uważamy, że wszyscy są równi wobec prawa. Kolejna rzecz, którą pan premier wczoraj podniósł, to to kłamstwo, że my jesteśmy za wyjściem Polski z UE. Przypomniał, że my jesteśmy za podmiotową przynależnością Polski do UE i jak każde państwo staramy się być podmiotem w UE, a nie dostosowywać się do interesów silniejszych. Ważne było także podkreślenie, że posiadanie własnej waluty jest walorem, które pozwala się lepiej rozwijać polskiej gospodarce. Nasi poprzednicy próbowali wprowadzić euro do Polski i dziś też oficjalnie ogłaszają, że jeśli dojdą do władzy, to do strefy euro będą chcieli nas jak najszybciej wprowadzić. Widać gołym okiem, które państwa rozwijają się szybciej – czy te, które dysponują własną walutą, czy te, które są w strefie euro. My mamy 5 proc. wzrost gospodarczy. Prezes Kaczyński przypomniał też, że gwarancją demokracji i praworządności jest nasza władza.
Opozycja ma na ten temat zupełnie inne zdanie.
Nasi oponenci zapowiadają właściwie likwidację praworządności, ponieważ wśród nich zdarzają się na przykład takie głosy, że będą delegalizować oficjalnie funkcjonujące partie polityczne, bo ośmieliły się im zabrać władze. Na ich manifestacjach słyszymy też okrzyki „Będziesz siedział”, czyli grożą więzieniem politykom za to, że starali się realizować swoje obietnice wyborcze. Jeśli ktoś już łamie konstytucję, albo zapowiada chęć jej łamania, to nasi oponenci. Zapowiadają np. chęć likwidowania wojewodów, o których jest mowa w konstytucji. Zapowiadają ze swoimi nowymi lewicowymi koalicjantami zakwestionowanie konstytucyjnej zasady, że małżeństwo to związek mężczyzny i kobiety. To są środowiska, które jawnie deklarują, że chcą łamać konstytucję w Polsce.
Przedstawiciele opozycji twierdzą, że wystąpienie prezesa Jarosława Kaczyńskiego służyło odwróceniu uwagi od afery KNF.
Jeśli chodzi o afery, to też był wątek mocno poruszony przez premiera Kaczyńskiego, gdzie pokazywał, iż jest różnica w reakcjach na zło między nami, a naszymi poprzednikami. My reagujemy natychmiast, nawet jak mamy do czynienia z upadkiem ważnego urzędnika państwowego. Natomiast nasi poprzednicy np. pozwalali okradać przez Amber Gold Polaków. Od ostrzeżenia, który KNF wydała przeciwko tej firmie, do ich reakcji, minęło 2,5 roku. To samo z aferą VAT – jednak to jest chyba wielka afera nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Reakcja na zło odróżnia nas od PO.
PAP podawała, że na nieoficjalnej części spotkania w Jachrance pojawiły się m.in. tematy konieczności dyscypliny medialnej oraz kwestia nienaciskania na TK ws. wniosku o zbadanie konstytucyjności przepisów dopuszczających aborcję ze względu na ciężkie wady płodu. Czy mógłby pan to potwierdzić?
Nieoficjalna część polegała na tym, że 300 naszych parlamentarzystów miała możliwość podzielenia się jakimiś uwagami, zachęcenia do nowych elementów programowych, które warto byłoby podjąć. Była też możliwość zadania pytania w sytuacjach wątpliwych, albo braku zrozumienia co do polityki rządu, prezesowi Kaczyńskiemu, premierowi Morawieckiemu i ministrom naszego rządu. Na tym to spotkanie polegało.
A konkretnie jakie tematy były na nim poruszane?
Tego nie będę ujawniał, na tym polega dżentelmeńska umowa o poufności spotkania.
W Sejmie powstał nowy klub PO-KO, dołączyło do niego 8 posłów z Nowoczesnej. Jak pan patrzy na taką „integrację” opozycji?
Uważam, że nie jest dobrym zjawiskiem, jeśli politycy charyzmatyczni tracą środowisko, które tą charyzmę niesie. A bez wątpienia Katarzyna Lubnauer jest charyzmatycznym polskim politykiem i zasługuje na to, aby mieć zaplecze niosące tę charyzmę. Tak samo czekam na zaplecze, które będzie nieść charyzmę Ryszarda Petru i Roberta Biedronia. Sądzę, że każdy charyzmatyczny polityk zasługuje na środowisko, które pracuje nad uniesieniem lotów tej charyzmy bardzo wysoko, żeby ta charyzma mocno wybrzmiała i była widoczna w społeczeństwie.
Fala krytyki spadła na radnego Wojciecha Kałużę, który został wybrany z listy KO, a następnie porozumiał się z PiS w województwie śląskim. Czy uważa pan, że sytuacja z przejściem do klubu PO-KO posłów Nowoczesnej jest podobna do tej radnego Kałuży?
Pamiętam wywiad z radnym Kałużą i on mnie najbardziej przekonał do dobrych intencji jego decyzji. On mówił tam, że zobaczył, iż w koalicji która się tworzyła na Śląsku, połowę władzy miano oddać postkomunistom z SLD i on tego nie wytrzymał. Ja to rozumiem. Tak naprawdę na Śląsku PiS wygrało wybory, to my mieliśmy najlepszy wynik. Zupełnie naturalne jest, że przejęliśmy władzę w tym województwie. To nie żaden skandal. Natomiast nie wiem, jakie były kulisy przyciągania polityków Nowoczesnej do PO. Spekulacje są takie, że były też jakieś obietnice związane z listami do PE. Jeśli byłyby prawdziwe, to jeśli oni komuś zarzucają korupcję polityczną, niech spojrzą na własne podwórko.