Artykuły i wywiady

Ustanowienie Narodowego Dnia Wspomnienia Gehenny Polskich Dzieci Wojny wpisuje się w mądrą politykę historyczną, którą staramy się prowadzić od lat i wypełnia pewną lukę, której w tych narodowych dni pamięci dotąd brakowało.

Data, którą wybrano, tj. 10 września, jest symboliczna. Tego dnia niemieckie władze okupacyjne przeprowadziły masowe aresztowania w wielkopolskiej miejscowości Mosina. Większość z nich trafiła do obozu koncentracyjnego w Łodzi i podzieliła losy polskich dzieci z innych regionów.

Szacuje się, że w wyniku II WŚ śmierć poniosło 2 mln 200 tys. dzieci - obywateli polskich. Cierpienia fizyczne, psychiczne, osierocenia, wynarodowienia, przesiedlenia – to wszystko spotkało dzieci – więźniów niemieckiego obozu.

Działania okupanta związane z eksterminacją i germanizacją polskich dzieci zostało uznane przez uczestników konferencji UNESCO w 1948 r. za zbrodnie przeciwko ludzkości. Równie okrutny los spotykał najmłodsze osoby ze strony sowieckich okupantów, jak i ukraińskich nacjonalistów np. na Wołyniu.

Pamięć o tych dzieciach krzewi Muzeum Dzieci Polskich - ofiar totalitaryzmu w Łodzi. Instytucja ta powstała 2 lata temu, w miejscu gdzie funkcjonował kiedyś niemiecki obóz koncentracyjny dedykowany dzieciom. To jest trwała instytucja, która o tę pamięć dba dzień w dzień.

Temat ludobójstwa na Kresach jest niewygodny dla Ukrainy, dla ich polityków i historyków. To bolesny temat, jednak posuwamy się do przodu w tej kwestii – powiedział w Programie 3 Polskiego Radia Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.
Wczoraj prezydenci Polski i Ukrainy oddali hołd ofiarom Wołynia w trakcie nabożeństwa ekumenicznego w Łucku na Wołyniu. Jarosław Sellin przyznał, że "gest prezydentów Polski i Ukrainy był ważnym krokiem w sprawie ekshumacji i w sprawie godnego upamiętnienia ofiar na Wołyniu".

– Temat ludobójstwa na Kresach jest niewygodny dla Ukrainy, dla ich polityków i historyków. To bolesny temat, który mówi o ludobójstwie zorganizowanym przez ukraińskie organizacje, jednak posuwamy się do przodu w tej kwestii i już w powojennej sytuacji dojdziemy do postawienia ofiarom pomników i zrewidowania polityki historycznej Ukrainy – mówił wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.

Gość Polskiego Radia zauważył, że "w naszym narodowym interesie jest, aby Ukrainy obroniła swoją niepodległość, bo jeżeli nie przetrwa niepodległe państwo ukraińskie, to z kim będziemy dialogować ws. ludobójstwa na Wołyniu?" – W naszym obopólnym interesie jest, aby także przetrwał nasz sojusz, który wypracowaliśmy w związku z pomocą dla Ukrainy – mówił.

– Ukraina jest przygotowana do wejścia do NATO, ale Sojusz jeszcze nie jest gotowy na przyjęcie Kijowa. Spodziewam się enigmatycznych deklaracji na szczycie w Wilnie, bo część państw Zachodu obawia się wciągnięcia do wojny z Rosją. Polska jest gorliwym adwokatem Ukrainy – dodał Sellin.

Rzeź wołyńska
80 lat temu, 11 i 12 lipca 1943 r. Ukraińska Powstańcza Armia dokonała skoordynowanego ataku na ok. 150 miejscowości zamieszkanych przez Polaków w powiatach – włodzimierskim, horochowskim, kowelskim i łuckim dawnego województwa wołyńskiego.

Wykorzystano fakt gromadzenia się w niedzielę 11 lipca ludzi w kościołach. "Krwawa niedziela" jest uważana za szczytowy moment ludobójstwa dokonywanego przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-1945. W wyniku ludobójczych działań na Wołyniu zginęło ok. 100 tys. Polaków.

Sprawcami ludobójstwa – rzezi wołyńskiej byli członkowie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów – B (frakcja Bandery), podporządkowana jej Ukraińska Powstańcza Armia oraz zachęcona przez nich ludność ukraińska, stanowiąca sąsiadów Polaków, często związanych z nimi więzami krwi. Bezpośrednią odpowiedzialność za wydanie zbrodniczego rozkazu ponosi główny dowódca UPA Roman Szuchewycz. OUN-UPA nazywała swoje działania "antypolską akcją", zmierzającą do uczynienia z Ukrainy obszaru zamieszkałego wyłącznie przez Ukraińców.

Zaprezentowali dumę ze swojej tradycji, kultury i tożsamości. Kaszubi z całego świata zjechali do Kartuz, które świętują też 100-lecie nadania praw miejskich. Światowy Zjazd Kaszubów odbywa się po raz 24.

Pociąg Transcassubia to specjalny skład, który raz w roku, właśnie z okazji Światowego Zjazdu Kaszubów przemierza pomorskie linie kolejowe. To też skład wyjątkowo głośny i wesoły. Z Helu do Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach dotarł kwadrans po 10. Ale najpierw krótkie powitanie z balkonu Muzeum, po którym barwny korowód ruszył w stronę kartuskiej kolegiaty robiąc przystanek przed budynkiem Urzędu Miejskiego, gdzie odsłonięto tablicą pamiątkową XXIV Światowego Zjazdu Kaszubów.

W Zjeździe uczestniczyły pomorskie władze samorządowe oraz wiceminister kultury Jarosław Sellin. Widać jedność, serdeczną atmosfera i utożsamianie się z kaszubską kulturą i ziemią. To dziedzictwo nieraz w historii było zagrożone. Po uroczystej mszy świętej w kolegiacie przemaszerowano do Parku Solidarności, gdzie nastąpiło oficjalne otwarcie i przywitanie gości z całego świata. Nie zabrakło amerykańskich gości z Winony w stanie Minnesota, zwanego też Ziemią 10 tysięcy jezior. Jezior z których słyną również Kaszuby. Ale nie tylko widoki ich tu przywiodły. Największe skupiska kaszubskiej diaspory są w Niemczech, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.