2018-2021

Do Gdańska z Londynu przewieziono szczątki Mieczysława Jałowieckiego - człowieka, który wykupił dla Polski Westerplatte. W środę w krypcie czaszek w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku pożegnał go prawnuk - Andrzej Jałowiecki. Ponowny pochówek odbędzie się w poniedziałek.

Zapomniany grób Mieczysława Jałowieckiego odnaleziono kilka miesięcy temu na londyńskim Elmers End Cemetery w Beckenham. O sprowadzenie jego szczątków do Polski od miesięcy zabiegał dyrektor Muzeum II Wojny Światowej prof. Grzegorz Berendt.

Kilka dni temu szczątki Mieczysława Jałowieckiego oraz Zofii Anieli z Romockich Jałowieckiej zostały sprowadzone do Gdańska i umieszczone, do czasu pogrzebu, w krypcie czaszek w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku.

Generał Mieczysław Jałowiecki spocznie w Gdańsku. Uroczystości pogrzebowe w poniedziałek 5.12.2022 r.
W środę przed trumnami delegacja muzeum oraz prawnuk Mieczysława Jałowieckiego, Andrzej Jałowiecki, złożyli kwiaty.

- Prawnuk Mieczysława Jałowieckiego doszedł do wniosku, że aby ustrzec od zapomnienie swojego zasłużonego przodka należy przeprowadzić ekshumację w Anglii i przenieść szczątki do Polski - wyjaśnił w rozmowie z PAP Grzegorz Berendt, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Podkreślił, że Andrzej Jałowiecki, zwrócił się z inicjatywą do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

- Ta inicjatywa została poparta przez kancelarię premiera, natomiast wiceminister Jarosław Sellin uruchomił proces działań - zaznaczył dyrektor.

Pracami organizacyjnymi zajęło się Muzeum II Wojny Światowej. Dyrektor instytucji zaznaczył, że był to logiczny proces ponieważ na Westerplatte, na terenie byłej Wojskowej Składnicy Tranzytowej powstaje oddział muzeum pod nazwą Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.

- To przecież Jałowiecki był polskim urzędnikiem, który walnie przyczynił się do tego, że nieruchomości na Westerplatte stały się własnością polską i potem można było na tym terenie urządzić Wojskową Składnicę Tranzytową - tłumaczył.

Prof. Berendt wspomniał, że prace zmierzające do ekshumacji i transportu szczątków Jałowieckiego do Gdańska rozpoczęto na początku tego roku. Środki finansowe na ten cel pochodziły z kancelarii premiera i muzeum.

"Powstała kwestia dokąd szczątki małżeństwa Jałowieckich mają trafić" - mówił dyrektor. Zaznaczył, że na początku przymierzano się do pochowania ich w Warszawie i w powiecie kaliskim, gdzie Jałowieccy mieszkali przed emigracją. Jednak, kiedy prawnuk Jałowieckiego dowiedział się, że na Westerplatte ma w przyszłości stanąć rzeźba przedstawiająca jego pradziadka, wykluczył inne opcje i na miejsce pochówku wybrał Gdańsk.

Dyrektor M2WŚ podkreślił, że szczątki Jałowieckich zostaną złożone do grobu w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Centralnym Srebrzysko w Gdańsku.

"Niemal błyskawicznie prezydent Gdańska udzieliła na to zgodę" - mówił Berendt podkreślając przy tym, że instytucje miejskie otrzymały polecenie aby udzielić pomocy przy organizacji pochówki i ta pomoc została zrealizowana. "Miejsce wiecznego spoczynku jest przygotowane i czeka na uroczystości" - podsumował dyrektor.

- To moment na który pracuję wiele lat. Mieczysław to osoba, której nigdy nie poznałem ale wszedł do mojego życia kiedy jego córka przekazała nam jego słynny kufer, w którym znajdowały się wszystkie jego dokumenty - powiedział.

Dodał, że pomimo tego, że nigdy nie poznał swojego pradziadka, to jest on dla niego jedną z najbliższych osób. "Kocham go, on żyje w moim domu" - mówił.

Mieczysław Jałowiecki. Kim był?
Mieczysław Jałowiecki był polskim arystokratą, dyplomatą i pierwszym delegatem Rządu Polskiego w Gdańsku. Jako generalny delegat Ministerstwa Aprowizacji w Gdańsku zajmował się organizacją pomocy żywnościowej dostarczanej do Gdańska z USA.

Od 1919 r. organizował wykup z rąk niemieckich wielu ważnych nieruchomości na terenie tego miasta, w tym na półwyspie Westerplatte. Zorganizował także biuro paszportowe wydające wizy do Polski. Był też członkiem komisji do spraw gdańskich przy polskiej delegacji biorącej udział w konferencji pokojowej w Paryżu.

W 1924 r. za swą działalność dla ojczyzny został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1939 r. wyjechał do Wielkiej Brytanii. Zmarł 10 marca 1962 r. w Beckenham pod Londynem, gdzie został pochowany.

Uroczystości pogrzebowe odbędą się w najbliższy poniedziałek. O godz. 9 odbędzie się msza święta w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku. Po niej zaplanowano przejazd konduktu pogrzebowego na Cmentarz Centralny Srebrzysko. O godz. 11.15 rozpoczną się uroczystości pogrzebowe.

Dziedzictwo kulturowe i zabytki to atut Polski. Trzeba więc go wzmocnić, upiększyć - powiedział w czwartek wiceminister kultury Jarosław Sellin.

Na antenie TV Republika Jarosław Sellin był pytany m.in. o Polski Ład dla kultury. Wiceszef resortu kultury wyjaśnił, że jest to "rządowy program odbudowy zabytków, aby odzyskały one swój blask". "W ostatnich latach bardzo ambitnie odnawiamy zabytki. Przeznaczamy na to prawie pół miliarda złotych rocznie z różnych programów, które mamy w ministerstwie i które są w budżecie" - przypomniał.

"Tutaj zaoferowaliśmy jednorazowo 3 miliardy złotych na odbudowę zabytków i to jest dedykowane samorządom. Każdy samorządowiec - wójt, burmistrz, starosta, prezydent miasta, marszałek - będzie mógł złożyć do dziesięciu wniosków w ramach tego programu na odnowę zabytków na terytorium, gdzie jest włodarzem. Będzie mógł złożyć wnioski na różne progi - do 150 tys., do pół miliona, a nawet do 3,5 mln złotych" - poinformował wiceszef MKiDN.

Jak ocenił Jarosław Sellin, jest to "ambitny projekt, którego efektem będzie w ciągu najbliższych kilku lat przyspieszenie odnawiania zabytków w Polsce". "Wydaje się to bardzo ważne ważne, bo Polacy utożsamiają ze swoim dziedzictwem, kochają piękno, które ich otacza. Czasami boli ich serce, kiedy widzą, że to piękno nie jest w najlepszym stanie. Chcą, żeby to było w ładniejszym stanie" - powiedział.

Zwrócił także uwagę na to, że "cudzoziemcy odwiedzają Polskę głównie z powodów kulturowych". "Choć mamy piękną naturę, to jednak oni odpowiadają, że przyjeżdżają głównie z powodów kulturowych, czyli żeby zobaczyć piękne miasta, zamki i pałace, a także, aby być na imprezach kulturalnych, które są w Polsce" - wyjaśnił Jarosław Sellin. "To jest polski atut. Trzeba więc go wzmocnić, upiększyć" - dodał.

Wiceszef MKiDN przypomniał, że program jest już ogłoszony, a do końca stycznia można składać wnioski. "Potem w ramach promes udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego samorządowcy będą mogli te środki uzyskiwać" - wskazał.

W zabytkowych budynkach Opactwa Pocysterskiego w Pelplinie we wtorek oficjalnie otwarto Kociewskie Centrum Kultury.
Kociewskie Centrum Kultury w Pelplinie ma oferować bogaty program kulturalno-edukacyjny, zarówno dla turystów, jak i dla mieszkańców regionu. Obejmuje on m.in. spacery z przewodnikiem, warsztaty historyczne, muzyczne i edukacyjno-artystyczne, zajęcia etnograficzne, konkursy wiedzy o Opactwie Cysterskim, Pelplinie i Kociewiu oraz cztery wystawy stałe.

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin, zaznaczył, że jest to miejsce, w którym ma być promowana regionalna kultura.

Jest to ambitny projekt sfinansowany w dużej mierze ze środków unijnych, które mieliśmy w dyspozycji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i od dziś zaczyna funkcjonować w historycznych, pięknie wyremontowanych przestrzeniach. Myślę, że Pelplin może być jednym z takich centrów promocji kultury kociewskiej obok Tczewa i Starogardu Gdańskiego – stwierdził.

Biskup pelpliński Ryszard Kasyna podkreślił, że trudno mówić o Kociewskim Centrum Kultury bez spojrzenia całościowego na bogactwo kulturowe Pelplina, gdzie znajdują się wyjątkowe zabytki i dzieła. Wśród nich wymienił m.in. jedyny w Polsce egzemplarz Biblii Gutenberga.

W ostatnich kilku latach dziedzictwo kulturowe tego miejsca zostało dostrzeżone – mówił.

W grudniu 2017 r. Diecezja Pelplińska zawarła z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego umowę na dofinansowanie projektu pn. „Utworzenie Kociewskiego Centrum Kultury – modernizacja i adaptacja zabytkowych budynków Opactwa Pocysterskiego w Pelplinie”.

Celem projektu jest ochrona i rozwój dziedzictwa kulturowego Średniowiecznego Opactwa Pocysterskiego w Pelplinie. Projekt wpisuje się w działanie 8.1 osi priorytetowej VIII – Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.