radiogdanskW historycznej sali BHP Stoczni Gdańskiej odbyła się promocja książki autorstwa Andrzeja Trzeciaka i Andrzeja Nawrockiego zatytułowanej „Jak działała Stocznia Gdańska”. Ta nowatorska publikacja opowiada o tytułowym obiekcie jako zakładzie produkcji przemysłowej.

Jarosław Sellin, wiceminister kultury, stwierdził podczas spotkania promocyjnego, że książka „ukazuje stocznię z innej strony”.

– Duża część struktury dawnej Stoczni Gdańskiej jest pod ochroną konserwatora zabytków, co oczywiście utrzymujemy, nie pozwalając inwestorom na całkowitą „wolną rękę”. Na terenie stoczni przemysł w części nadal żyje, ale nie na dużych terenach. To nie jest zwykły były zakład produkcyjny, lecz miejsce-symbol, o którym warto pamiętać i o którym warto opowiadać – podkreślał.

SYGNAŁ DO OBALENIA IMPERIUM ZŁA
Wydanie książki było inicjatywą prowadzonego wspólnie przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz NSZZ „Solidarność” Instytutu Dziedzictwa Solidarności.

– Ona ma głębszy charakter, bo opowiada o przemyśle okrętowym w Gdańsku. Skupia się na ostatnich latach XX wieku, pokazując, jak wyglądała tutaj produkcja, ale też co się tutaj działo. Wiadomo przecież, że stąd wyszedł sygnał do obalenia imperium zła – dodał minister.

OWOC PRZYGOTOWYWANIA DOKUMENTÓW
Andrzej Nawrocki, jeden z autorów publikacji, wskazywał, że impulsem do jej napisania była opracowana w 2021 roku na zlecenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa specjalistyczna dokumentacja będąca jednym z ważnych elementów działań na rzecz wpisu historycznej Stoczni Gdańskiej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

– Pracowałem w Stoczni Gdańskiej przez ponad dwadzieścia lat, poczynając od deski konstrukcyjnej, a kończąc w zarządzie stoczni. Miałem okazję, aby zadbać o to, żeby pamięć o tej stoczni, która dzisiaj musi zmierzyć się z całkiem nową aranżacją, tutaj pozostała. Książka powstała jako dodatkowy owoc przygotowywania dokumentów do UNESCO, a opracowane szczegóły zostały uznane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Instytut Dziedzictwa Solidarności za materiał, który warto szerzej upublicznić. Publikacja zawiera informacje, jak budowano tutaj statki, opracowane na podstawie tego, co zostało dziś na terenie stoczni z tego, co kiedyś stanowiło jej podstawową część – tłumaczył.

NIE BYŁO JESZCZE TAKIEJ KSIĄŻKI
Z kolei Mateusz Smolana, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Solidarności, oceniał, że „Jak działała Stocznia Gdańska” stanowi znakomitą i treściwą historię spuścizny przemysłowej.

– To szeroka opowieść o procesie budowy statków w Stoczni Gdańskiej. Jej poszczególne działy budowały w częściach statek, który potem oczywiście był montowany w całość i wodowany. Wartością książki jest jej nowatorstwo jako całości: nie było jeszcze publikacji, która opowiadałaby o całym procesie budowy. Przedstawiona przez dwóch autorów treść jest bardzo bogata i ciekawa, przede wszystkim dla kogoś, kto żyje historią Gdańska i interesuje się stocznią. Po jej lekturze każdy może pójść na tereny postoczniowe i odnaleźć miejsca, gdzie budowano statki – proponował.

rmf24Pod pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie odbyły się obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Wieńce złożyli m. in. przedstawiciele władz, organizacji żydowskich i delegacje zagraniczne. W modlitwie ekumenicznej, w której wzięli udział przedstawiciele różnych wyznań, zabrzmiał wspólny przekaz: nigdy więcej wojny.

27 stycznia przypadła 78. rocznica wyzwolenia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Od 2005 roku, to właśnie tego dnia wspominamy miliony ofiar Holokaustu.

Przy pomniku Bohaterów Getta w Warszawie spotkali się przedstawiciele rządu i władz lokalnych, członkowie organizacji wyznaniowych i społecznych, a także przedstawiciele delegacji zagranicznych. Nie zabrakło uczniów warszawskich szkół oraz mieszkańców stolicy, którzy chcieli w ten sposób uczcić pamięć Żydów zamordowanych w czasie wojny.

Powrót tragicznej historii
Przedstawiciele władzy w oficjalnych przemówieniach zwrócili uwagę na to, co dzieje się za naszą wschodnią granicą.

Przy okazji takich rocznic bardzo często mówimy: nigdy więcej. Tymczasem od prawie roku na Ukrainie giną ludzie, dokonywane są egzekucje, tortury, gwałty (...). Widać, że nie wszyscy wyciągnęli lekcje z dramatu drugiej wojny światowej, również z tragedii Holokaustu - mówił Jarosław Sellin, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Do wojny w Ukrainie nawiązała również zastępczyni prezydenta Warszawy Aldona Machnowska-Góra.

Jak wskazują wydarzenia za nasza wschodnią granicą, spotkań takich jak to i apelowania o pamięć - nigdy nie jest za mało - mówiła wiceprezydent.

Ważnym punktem programu była modlitwa ekumeniczna przedstawicieli warszawskiej gminy żydowskiej, Kościoła katolickiego, prawosławnego, i innych wyznań chrześcijańskich.

Gołda Tencer: Ojczyzną Żydów jest pamięć
W obchodach wzięli udział przedstawiciele organizacji żydowskich, w tym Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, czy Stowarzyszenia "Dzieci Holokaustu" w Polsce. Nie zabrakło również aktorki Gołdy Tencer, dyrektorki Teatru Żydowskiego i założycielki Fundacji Szalom.

Trzeba o tym pamiętać, nie tylko dziś i 19 kwietnia, w rocznicę powstania w getcie. Na tej ziemi żył naród. Zginęło 6 milionów. Ja rzeczywiście pamiętam i zawsze mówię: ojczyzną Żydów jest pamięć. I chcemy to przekazać następnym pokoleniom - mówiła nam Gołda Tencer.

Pod pomnikiem Bohaterów Getta zjawiła się grupa warszawiaków Wśród nich była Stanisława Frycz-Ścibor, która zawsze bierze udział w uroczystościach, modli się za ofiary zagłady i wspomina. Pani Stanisława jest rodowitą warszawianką, urodzoną jeszcze przed wojną. Pamięta, jak jej rodzina pomagała Żydom w czasie okupacji. Wspomina, że przed wybuchem wojny mieli wielu żydowskich znajomych, z którymi żyli w wielkiej przyjaźni.

Polska poniosła wielką szkodę, że Żydzi musieli opuścić kraj. Byli podporą dla Polski - wspaniali, wykształceni ludzie, wielu zdolnych lekarzy - mówi. Uważa, że pamięć o tragicznych wydarzeniach trzeba przekazywać młodemu pokoleniu. Powinno się mówić o tym, jakie były czasy. I uczyć, żeby nie było nienawiści, bo to wszystko jest wyniesione z domu - podsumowuje rozmówczyni.

papRządowy Program Odbudowy Zabytków to najbardziej ambitny program zmierzający do ochrony zabytków w historii Polski. Tak ambitnego i zasobnego w środki materialne programu dotąd nie było – powiedział w czwartek w Sejmie sekretarz stanu w MKiDN Jarosław Sellin. Poinformował, że nabór wniosków trwa do 17 marca.

Sellin odpowiadał w Sejmie na pytanie grupy posłów PiS dot. Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

"Uchwalony 23 listopada 2022 r. przez Radę Ministrów Rządowy Program Odbudowy Zabytków osobiście oceniam jako najbardziej ambitny program zmierzający do ochrony zabytków, w historii Polski. Takiego ambitnego i tak zasobnego w środki materialne programu dotąd nie było" - ocenił sekretarz stanu w MKiDN.

Przypomniał, że "początkowo był pomysł, żeby nabór wniosków do programu trwał do końca stycznia". "Jednak okazało się, że program cieszy się tak dużym zainteresowaniem, że beneficjenci prosili o więcej czasu na przygotowanie wniosków i w związku z tym zapadła niedawno decyzja, że nabór wniosków będzie trwał do 17 marca" - przekazał Sellin.

Poinformował, że program będzie realizowany przez "mniej więcej dwa, trzy lata". "To nie jest tak, że wszystko trzeba będzie zrealizować w 2023 r. Decyzje będą zapadać w roku 2023, ale realizacja będzie mogła trwać dłużej" - wyjaśnił.

Jak mówił, "wnioski do programu będą składane do prezesa Rady Ministrów, ale za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego". "Ten bank na swojej stronie internetowej ma już specjalną aplikację, podpowiadającą, w jaki sposób te wnioski składać. każdy może tam zajrzeć i w bardzo prosty sposób taki wniosek wypełnić" - dodał.

Wiceszef MKiDN powiedział, że "program jest skierowany do jednostek samorządu terytorialnego, a konkretnie do władz wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego". "Wnioski mogą składać wójtowie, starostowie, burmistrzowie, prezydenci, marszałkowie województw" - doprecyzował Sellin.

Przekazał, że "maksymalna kwota złożonego wniosku to 3,5 mln zł". "Oczywiście mogą być wnioski o wiele skromniejsze, jeśli jest potrzeba odnowienia jakiegoś ołtarza można złożyć wniosek na kilkadziesiąt czy sto tys. zł, ale maksymalna kwota to 3,5 mln zł" - wskazał.

Zaznaczył, że "w naborze można złożyć maksymalnie 10 wniosków". "Czyli każdy samorządowiec szczebla wykonawczego może złożyć do 10 wniosków" - powtórzył Sellin.

"W ramach programu środki można będzie przeznaczyć na realizację zadań inwestycyjnych, które obejmują finansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo do ewidencji zabytków, w tym gminnej ewidencji zabytków. To jest duża skala, to są setki tysięcy obiektów w Polsce" - podkreślił.

Sellin podał, że "praktycznie na wszystko, co jest zabytkowi potrzebne można te środki przeznaczyć".

"Dofinansowanie może być przyznane jedynie w przypadku posiadania przez wnioskodawcę udziału własnego na realizację zadania inwestycyjnego, pochodzącego ze środków innych niż środki z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków w wysokości nie niższej niż 2 proc. wartości inwestycji" - przekazał.

Zaznaczył, że "samorządowcy nie muszą składać wniosków na renowację tylko i wyłącznie dot. obiektów, które do nich należą w sensie właścicielskim, mogą składać również wnioski dot. obiektów, które są na ich terytorium gminy, powiatu, województwa, miasta, ale nie należą do nich, tylko mogą być pośrednikami w przekazaniu wniosku od instytucji kościelnej czy nawet od instytucji prywatnej, która ma zabytek rejestrowy bądź ewidencyjny w swoich zasobach".

Wiceminister kultury podał, że budżet programu został ustalony na kwotę 3 mld zł. "Czyli krótko mówiąc w najbliższych dwóch, trzech latach chcemy wydać 3 mld zł na realizację tego programu" - dodał.

Posłanka PiS Barbara Bartuś dopytywała, czy ten program będzie mógł być łączony z programami MKiDN, które już funkcjonują oraz czy na jeden zabytek, ale różny zakres prac konserwatorskich wniosek będzie mógł złożyć i starosta i wójt.

Sellin poinformował, że program może być łączony z innymi ministerialnymi pod warunkiem, że wnioski dot. innego zakresu prac.

"To samo, jeśli chodzi o wniosek dot. jednego obiektu. Jeżeli jest na inny zakres prac, to starosta czy wójt może złożyć wniosek na ten sam obiekt" - odpowiedział wiceszef MKiDN.

©2005 - 2025 Jarosław Sellin. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper

Search