Artykuły i wywiady

W Kosakowie koło Gdyni odsłonięto pomnik, upamiętniający ponad 100 żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku w rejonie Pogórza. Monument ma formę przestrzennego stożka, na którym wypisano nazwiska wszystkich zidentyfikowanych wojskowych oraz ofiary cywilne niemieckiej agresji. Pomnik, przy asyście wojskowej, uroczyście odsłonięto w południe, a w ceremonii wziął udział m.in. wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin.

– Pomnik ma przypominać obrońców Ojczyzny z września 1939 roku, którzy w tym rejonie zginęli – wskazuje dr Paweł Warot, dyrektor gdańskiego oddziału IPN. – To też sposób na podkreślenie, że także tutaj, w Kosakowie, są miejsca związane z polską historią i walką o wolność. Ważne jest też to, że monument ustawiony został dokładnie w tym miejscu, w którym pierwotnie, przed ekshumacją, zostali pochowani. Jest to więc ziemia uświęcona, święta, co ma dla nas, Polaków, dodatkowe znaczenie – dodaje.

„ZOSTAŁA PAMIĘĆ O NICH”
Z kolei Jarosław Sellin, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, podkreśla, że pamięć należy się też cywilnym ofiarom niemieckiej agresji we wrześniu 1939 roku.

– Oczywiście trzeba pamiętać o bohaterskich żołnierzach, którzy walczyli tutaj do 19 września, ale nie można zapomnieć też o ofiarach cywilnych. Ten pomnik poświęcony jest także im – wskazuje. – Cywilów w tej miejscowości, w tym także nastolatków, mordowano ze względu na ich patriotyczną postawę. Cmentarza, na którym byli oni – żołnierze i cywile – chowani, już nie ma. Ale dzięki monumentowi, została pamięć o nich – podkreśla.

„MA EDUKOWAĆ O HISTORII KOSAKOWA”
Pomnik ma mieć znaczenie edukacyjne. Jak podkreśla Marcin Majek, wójt gminy Kosakowo, miejscowość szybko się rozwija i monument ma przedstawiać jej historię napływowym mieszkańcom.

– Cmentarza już od dawna nie ma, jest inne zagospodarowanie terenu, okolica zmieniła się nie do poznania. Tworząc jednak ten pomnik, chcieliśmy uhonorować pamięć o ofiarach. Monument, a znajduje się on praktycznie w centrum nowego osiedla, ma też edukować nowych mieszkańców o historii Kosakowa – wylicza wójt.

Monument znajduje się obok zbiornika retencyjnego przy ul. Tadeusza Kościuszki. Docelowo ma być tam utworzony skwer. Budowę pomnika sfinansowała gmina Kosakowo i Instytut Pamięci Narodowej

Para Prezydencka wzięła udział w uroczystości Polonia Rediviva. Wydarzenie w Pałacu Prezydenckim zakończyło Narodowe Obchody Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej.

– To ważne dla mnie spotkanie, bo w symboliczny sposób zamyka okres Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej – mówił Prezydent RP. Obchody realizowano w latach 2018–2022, by upamiętnić i uczcić wydarzenia oraz osoby związane z odzyskaniem i utrwaleniem przez Polskę niepodległości.

Andrzej Duda przypomniał, że zgodnie z założeniami, obchody miały charakter powszechny i były organizowane przede wszystkim lokalnie, „by każdy sobie uświadamiał, że to nasze obchody, nasze stulecie”; trwały też kilka lat, tak jak trwał sam proces odzyskiwania niepodległości przez Polskę, by „uświadomić wszystkim, że to była walka o państwo, o to, by mogło ono trwać”.

– Dziękuję, że w tylu miastach, miasteczkach takie obchody zorganizowano, rozmawiano z młodzieżą, która odnajdowała bohaterów, odkrywała swoją historię i oddawała hołd bohaterom – dodał Andrzej Duda. Podkreślił też: – Często nie wierzymy w siebie, z dystansem patrzymy na swoje osiągniecia, na to wszystko, co mamy, co udało się nam zbudować. A jesteśmy pokoleniem szczęśliwców, bo żyjemy w wolnej, suwerennej i niepodległej Polsce już trzydzieści cztery lata. Przez – śmiało można powiedzieć – setki lat nasi przodkowie nie doświadczyli tak wspaniałego czasu, jakiego my jesteśmy współtwórcami i beneficjentami. To nasze wielkie szczęście, nasza zasługa i nasze wielkie zadanie wobec wszystkich pokoleń.

Podczas uroczystości Prezydent wręczył Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości.Na podstawie art. 138 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o ustanowieniu Medalu Stulecia Odzyskanej Niepodległości, Postanowieniami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy za zasługi dla Niepodległej odznaczeni zostali:
ks. Bogdan BARTOŁD
Ewa BŁASZCZYK–JANCZARSKA
Marek CICHOCKI
Mariusz DOROMONIEC
Agnieszka KACZOROWSKA–IZDEBSKA
Wojciech KIREJCZYK
Roman KLUSKA
Oleg ŁATYSZONEK
Zofia PILECKA– OPTUŁOWICZ
Włodzimierz PAWLIK
Jarosław SELLIN
Maciej URBANOWSKI
Rafał WIŚNIEWSKI
Wiesław WŁODEK

Ustanowiony w 2018 roku medal jest nagrodą przyznawaną na pamiątkę stulecia odrodzenia Państwa Polskiego obywatelom polskim, którzy od czasu odzyskania niepodległości przez Państwo Polskie w 1918 roku przyczyniali się do budowania i wzmacniania suwerenności, niepodległości, kulturowej tożsamości i materialnej pomyślności Rzeczypospolitej. Do napisu znajdującego się na awersie Medalu – Polonia Rediviva (Polska Odrodzona) nawiązała nazwa poniedziałkowej uroczystości w Pałacu Prezydenckim.

W spotkaniu wzięli udział m.in. Zastępca Szefa KPRP Piotr Ćwik, Minister Wojciech Kolarski oraz Dyrektor Generalny Barbara Brodowska-Mączka.

Jeśli niepodległe państwo ukraińskie upadnie, to z kim mamy dyskutować również o Banderze i UPA? Musimy się nastawić na długą pracę nad świadomością historyczną Ukraińców – powiedział wiceminister kultury, dr Jarosław Sellin.

Wiceminister kultury zaznaczył dziś w Polskim Radiu, że sprawa odszkodowań wojennych od Niemiec nie jest zamknięta, a państwo polskie podejmuje działania na rzecz zainteresowania instytucji międzynarodowych tą kwestią.

„Zawsze będziemy ten temat podnosić, bo sprawa nie jest załatwiona. Polacy mają słuszne poczucie krzywdy, że Polska – najbardziej pokrzywdzony w czasie wojny kraj i naród, nie dostała praktycznie żadnych odszkodowań, a wiele innych państwa takie odszkodowania dostało (…). Wiemy, że w czasie wojny z Polski zginęło ok. pół miliona ruchomych dzieł sztuki. One trafiły na Zachód, ale też na Wschód. Pamiętajmy, że tzw. trofiejne sowieckie brygady też działały i rabowały na terytorium Polski. Pamiętajmy jednak, że bardzo wiele dzieł sztuki zrabowali też Niemcy i poszukujemy tych dzieł. W naszym rejestrze mamy 65 tys. dobrze udokumentowanych obiektów, które jeśli tylko gdzieś zauważymy, jesteśmy w stanie udowodnić, że to jest nasze” – wyjaśnił odnosząc się do sprawy zabytkowego, XVI-wiecznego miecza łączonego z osobą polskiego króla Zygmunta III Wazy.

Polityk PiS odniósł się także do kwestii polsko-ukraińskich ustaleń rządowych z czerwca 2022 r. Wówczas podpisano memorandum o współpracy w zakresie pamięci narodowej. Niedawno Rada Najwyższa Ukrainy upamiętniła Stepana Banderę z okazji rocznicy jego urodzin. Na ulicach Lwowa zorganizowano także marsz.