2017

W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku otwarto wystawę poświęconą rotmistrzowi Witoldowi Pileckiemu – oficerowi AK, który w 1940 r. dobrowolnie poddał się wywózce do Auschwitz, by zdobyć informacje o obozie. W 1948 r. Pilecki został zabity przez komunistów.

Wystawę "Rotmistrz Witold Pilecki 1901–1948" przygotował warszawski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Udostępnienie tej czasowej ekspozycji w Muzeum II Wojny Światowej (MIIWŚ) w Gdańsku zapowiedział już kilka tygodni temu nowy dyrektor placówki Karol Nawrocki, który do kwietnia br. pracował w gdańskim oddziale IPN.

W opinii Nawrockiego osobna ekspozycja poświęcona Pileckiemu była konieczna ze względu na ubogość eksponatów związanych z tą postacią prezentowanych na wystawie głównej placówki (na wystawie przygotowanej przez poprzednią dyrekcję placówki można oglądać fotografię Pileckiego z dokumentów obozowych oraz kopię fragmentu raportu z Auschwitz).

Obecny na otwarciu ekspozycji wiceminister kultury Jarosław Sellin podkreślił, że każdy, kto odwiedzi MIIWŚ w Gdańsku powinien zapamiętać przynajmniej kilka polskich postaci związanych z tym okresem w historii Polski. Sellin wymienił tu gen. Władysława Andersa, Irenę Sendler, Janusza Korczaka, Maksymiliana Marię Kolbego oraz Witolda Pileckiego. - Pytanie: czy to Muzeum, polskie Muzeum II Wojny Światowej taką szansę daje? – pytał retorycznie Sellin.

Czytaj więcej...

Minister Jarosław Sellin był gościem red. Pawła Sulika w programie "Postfactum". Wysłuchaj nagrania audycji

Rząd przyjął w środę uchwałę ws. ustanowienia wieloletniego programu "Niepodległa" na lata 2017-2021. Dotyczy on uczczenia 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Program przygotowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Budżet "Niepodległej" wynosi ok. 200 mln zł.

"W świadomości zbiorowej Polaków odzyskanie niepodległości w 1918 r. funkcjonuje jako jedno z najważniejszych wydarzeń w naszej historii. Dlatego przypadające na 2018 r. stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości jest okazją do świętowania wydarzeń z przeszłości oraz zachętą do budowania wspólnej przyszłości. Wydarzenia sprzed stu lat miały charakter wyjątkowy. Wspólnym wysiłkiem militarnym, politycznym, kulturalnym, gospodarczym i społecznym, Polacy nie tylko odzyskali utraconą ponad wiek wcześniej niepodległość, ale również stworzyli podwaliny nowoczesnego państwa, obronili jego granice, rozwijali gospodarkę, prawodawstwo i oświatę, a przez literaturę, sztukę, wzornictwo przemysłowe, architekturę czy muzykę znaleźli miejsce w głównym nurcie kultury światowej" - napisano w komunikacie po posiedzeniu rządu.

Kluczowe dla programu są trzy wartości wyróżniające polską tożsamość narodową: wolność, poszanowanie godności i praw człowieka oraz solidarność.

Program nie przewiduje upamiętniania w formie pomników czy tablic pamiątkowych. Z budżetu "Niepodległej" mają być finansowane tzw. projekty miękkie - wydarzenia, eventy, obchody. Wybrane wydarzenia kulturalne mają stanowić "żywe" upamiętnienie rocznicy. Pośród nich znajdą się przedsięwzięcia wystawiennicze, filmowe, muzyczne czy badawcze. Będą to np. wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Narodowym w Warszawie, Zamku Królewskim w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi czy Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich. Przewidziano też koncerty w Filharmonii Narodowej czy Narodowym Instytucie Fryderyka Chopina, a także utrwalenie i upowszechnianie w międzynarodowym obiegu kulturowym 100 arcydzieł muzyki polskiej, oraz stworzenie aranżacji muzycznych 100 najpiękniejszych polskich wierszy.

Dodatkowo realizowane będą m.in. projekty ministrów: spraw wewnętrznych i administracji oraz edukacji narodowej.

Program podzielono na trzy grupy, którym nadano priorytety. Pierwszy priorytet dostały przedsięwzięcia ogólnopolskie i kluczowe dla obchodów, wpisane w treść Programu Wieloletniego. Za ich wsparcie odpowiada bezpośrednio minister kultury i podległe mu instytucje.

Priorytet drugi otrzymały przedsięwzięcia regionalne i lokalne. Ich celem jest włączenie obywateli do organizacji obchodów tego święta. Ministerstwo planuje przeprowadzenie dwóch dużych programów dotacyjnych: "Koalicje dla Niepodległej" - wspierającego organizację oddolnych obchodów stulecia odzyskania niepodległości przez inicjatywy obywatelskie; oraz "Niepodległa" - skierowanego do samorządowych instytucji kultury i organizacji pozarządowych, wspierającego działania o charakterze kulturalnym, artystycznym i edukacyjnym, przygotowujące do godnego celebrowania setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, ze szczególnym uwzględnieniem pamięci i tradycji rodzinnej, lokalnej i regionalnej.

Upowszechnianie za granicą wizerunku Polski budowanego na systemie wartości wyróżniających naszą tożsamość narodową - to cel przedsięwzięć zaliczonych do trzeciej grupy. Koordynatorem i realizatorem tego programu został Instytut Adama Mickiewicza. Będzie on działał na dwóch płaszczyznach - realizując przedsięwzięcia własne bądź prowadzone we współpracy z instytucjami kultury, oraz dysponując programem grantowym dla samorządów i NGO-sów, realizujących działania poza granicami Polski w partnerstwie z instytucją zagraniczną.

W ramach priorytetu trzeciego wybrano siedem ścieżek tematycznych obchodów: Ignacy Jan Paderewski - ikona niepodległości; Polonia i Polacy za granicą; Polki; Pokolenie Niepodległej; Awangarda; Duchowość Niepodległej; Robotnicy.

"Działania w sferze kultury staną się pretekstem do organizacji debaty na temat wolności, solidarności oraz poszanowania godności i praw jednostki. Tak postawiony cel daje Polsce możliwość zabrania głosu w dyskusji na temat wyzwań współczesności. Polska będzie prezentowana jako kraj o ukształtowanej tożsamości, a przy tym otwarty, kreatywny, innowacyjny i świadomy swojej roli w regionie" - napisano w komunikacie CIR.

Nadzór nad realizacją programu "Niepodległa" będzie sprawował pełnomocnik rządu do spraw Stulecia Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej - wiceminister kultury Jarosław Sellin. Wsparciem pełnomocnika oraz bieżącą koordynacją obchodów i nadzorem nad programami dotacyjnymi (włączającymi Polaków w świętowanie) – zajmie się biuro programu "Niepodległa".

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Więcej informacji o obchodach znajduje się na stronie: www.niepodlegla.gov.pl