papOchrona dziedzictwa jest jednym z najważniejszych obowiązków naszego pokolenia - mówił wiceminister kultury, generalny konserwator zabytków Jarosław Sellin na gali jubileuszu 60 lat misji Narodowego Instytutu Dziedzictwa, podczas której uhonorowano zaangażowanych w ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego - podało MKiDN we wtorek.

Wiceminister - cytowany na stronie resortu - podkreślił, że do realizacji tak "wymagającego zadania, jakim jest dbanie o dziedzictwo kulturowe, niezbędna jest rozległa wiedza o zabytkach, ich wartościach historycznych, artystycznych i naukowych; potrzebne przewartościowanie pojęć, działań i priorytetów. Konieczne są również zmiany w świadomości społecznej".

"Zakres zadań, jakie wyznaczył sobie Narodowy Instytut Dziedzictwa, jest imponujący. Sformułowano je w czterech priorytetach obejmujących: udostępnianie wiedzy o zasobach dziedzictwa kulturowego, waloryzację zasobów kulturowych, tworzenie merytorycznych podstaw systemu ochrony zabytków, edukację o dziedzictwie" – dodał Sellin.

Przypomniał również historię Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który został powołany 1 stycznia 2011 r., a jego nadrzędnym celem jest "przywrócenie dziedzictwu należnej roli w życiu społecznym". "NID czerpie z doświadczeń i dokonań swych instytucjonalnych poprzedników - Ośrodka Dokumentacji Zabytków, utworzonego w 1962 r., a więc równo sześćdziesiąt lat temu oraz Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków działającego w latach 2002-2010" – wskazał Sellin.

Przypominając działalność Ośrodka Dokumentacji Zabytków podkreślił, że instytucja ta przyjęła na siebie ambitne zadanie wszechstronnego dokumentowania zasobów zabytkowych w Polsce.

"W owym czasie dokumentowanie zabytków było zdaniem trudnym, niewdzięcznym, nie tylko ze względów organizacyjnych i technicznych, ale też ideologicznych. Tym większa zasługa ówczesnych pracowników Ośrodka Dokumentacji Zabytków, że zadaniu temu podołali. Powstały z przekształcenia Ośrodka Dokumentacji Zabytków i Ośrodka Ochrony Zabytkowego Krajobrazu - Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, stanął przed znacznie większymi wyzwaniami, ale też zyskał zupełnie nowe, niewspółmiernie większe możliwości działania" – mówił generalny konserwator zabytków.

Wiceszef resortu kultury zauważył także, że stworzone obecnie możliwości w pełni wykorzystuje Narodowy Instytut Dziedzictwa, którego misją jest "budowanie zrębów zrównoważonej ochrony dziedzictwa kulturowego w celu jego zachowania dla przyszłych pokoleń, poprzez wyznaczanie i upowszechnianie standardów ochrony oraz konserwacji zabytków, kształtowanie świadomości społecznej w zakresie wartości i zachowania dziedzictwa kulturowego, a także gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie".

"Spuścizna kulturowa poprzednich pokoleń jest świadectwem naszych dziejów, ważną częścią dziedzictwa narodowego jako trwały fundament wspólnej przyszłości i zrównoważonego rozwoju. Narodowy Instytutu Dziedzictwa poprzez różnorodne działania chroni materialny i niematerialny dorobek kulturowy Polski, prowadzi kompleksową dokumentację zabytków oraz archiwizację i cyfryzację tej dokumentacji, uczestniczy w procedurze uznania zabytku za Pomnik Historii i wpisania najcenniejszych obiektów na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, prowadzi szeroko zakrojoną działalność edukacyjną dla różnych grup odbiorców, w tym społeczności lokalnych, dzieci i młodzieży, buduje świadomość i tożsamość kulturową Polaków, a ostatnio kładzie duży nacisk na ochronę i promocję dziedzictwa niematerialnego. To tylko niektóre przejawy kompleksowej, wszechstronnej działalności Narodowego Instytutu Dziedzictwa" – podsumował Sellin.

Z okazji jubileuszu 60 lat misji Narodowego Instytutu Dziedzictwa wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński przyznał osobom zaangażowanym w ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Odznaczenia wręczył sekretarz stanu w MKiDN, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin.

Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” uhonorowany został dr Grzegorz Grajewski - polski historyk sztuki, doktor nauk technicznych, kierownik Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków we Wrocławiu. Z jego inicjatywy Hala Stulecia we Wrocławiu została wpisana przez UNESCO na Listę światowego dziedzictwa kultury. Konsekwentnie realizował program rozbudowy i budowy merytorycznych podstaw opieki i ochrony nad zabytkami województwa dolnośląskiego. Przyczynił się do doskonalenia metod ochrony zabytków narzędziami planowania przestrzennego.

Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” uhonorowany został dr Grzegorz Grajewski - polski historyk sztuki, doktor nauk technicznych, kierownik Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków we Wrocławiu. Z jego inicjatywy Hala Stulecia we Wrocławiu została wpisana przez UNESCO na Listę światowego dziedzictwa kultury. Konsekwentnie realizował program rozbudowy i budowy merytorycznych podstaw opieki i ochrony nad zabytkami województwa dolnośląskiego. Przyczynił się do doskonalenia metod ochrony zabytków narzędziami planowania przestrzennego.

Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” odznaczony został Tomasz Błyskosz - kierownik gdańskiego Oddziału Terenowego NID. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej oraz studiów podyplomowych w Krakowie, obejmujących zarządzanie dziedzictwem oraz ochroną zabytków architektury i urbanistyki, architekt i konserwator. Od wielu lat czynnie uczestniczy w procesie obejmowania ochroną konserwatorską obszaru dawnej Stoczni Gdańskiej wykonując kwerendy, analizy i szczegółowe opracowania dotyczące zakresu i przedmiotu ochrony poszczególnych jej części i obiektów. W latach 2018-2022 aktywnie zaangażowany w działania na rzecz wpisu terenów Stoczni Gdańskiej - miejsca narodzin Solidarności na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Srebrny Medal otrzymała też Anna Fortuna Marek - historyk sztuki, od 1993 r. zatrudniona w Oddziale Terenowym NID w Rzeszowie, obecnie kierownik rzeszowskiego oddziału Instytutu. Pod jej kierunkiem i we współautorstwie powstał szereg ważnych dla ochrony dziedzictwa kulturowego Podkarpacia opracowań i dokumentacji m.in. studia ochrony wartości kulturowych miast i gmin, dokumentacje i ewidencje zabytków. Brała czynny i aktywny udział w realizacji zadań Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami (na lata 2014-2017 oraz obecny program na lata 2019-2022). Współautorka Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Podkarpackiego. Ostatnio jej działania w oddziale NID w Rzeszowie w dużym stopniu koncentrowały się wokół spraw dotyczących miejsc światowego dziedzictwa UNESCO oraz pomników historii.

Wyróżnienie to dostała także dr inż. Renata Stachańczyk - główny specjalista w NID, kierująca zespołem ds. krajobrazu i zieleni zabytkowej w Dziale Standardów Konserwatorskich. Jest architektem krajobrazu specjalizującym się w zagadnieniach związanych z opieką i ochroną zabytkowych założeń ogrodowych. Posiada bogaty dorobek zawodowy, na który składają się liczne prezentacje i referaty dotyczące problematyki konserwatorskiej wygłaszane na konferencjach i sesjach naukowych krajowych i zagranicznych, opinie i ekspertyzy, kilkadziesiąt publikacji oraz opracowań badawczych, studialnych i projektowych dotyczących rewaloryzacji obiektów zabytkowej zieleni, w tym ogrodu księżnej Izabeli Czartoryskiej w Puławach i Ogrodu Belwederskiego w Warszawie. Jest współautorką opracowań standardów konserwatorskich dotyczących zagadnień projektowych i realizacyjnych w ogrodach zabytkowych, opracowanych na potrzeby realizacji Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014-2017.

Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymała Magdalena Róziewicz – historyk sztuki z wieloletnim stażem w służbie ochrony zabytków. Kierownik działu rejestru i ewidencji zabytków, z bogatym doświadczeniem i umiejętnościami, przekazujący także wiedzę kolejnym pokoleniom. Przez 44 lata pracowała w instytucjach kultury m.in. w Ośrodku Dokumentacji Zabytków, Krajowym Ośrodku Badań i Dokumentacji Zabytków, a od 2010 r. w Narodowym Instytucie Dziedzictwa. Uczestniczyła w opracowywaniu materiałów do „Raportu o stanie zachowania zabytków” w ramach Krajowego Programu Ochrony Zabytków.

Brązowy Medal otrzymał także Włodzimierz Pedrycz – architekt, kierownik pracowni terenowej w Kielcach. Wykonywane przez niego prace badawcze, inwentaryzacyjne i projektowe pozwoliły na rozpoznanie, zadokumentowanie, zagospodarowanie, a nawet na uratowanie licznych obiektów zabytkowych. Uczestnictwo w stypendiach (w Kairze w Misji Architektury Islamu) i pracach eksportowych (w Rydze) przyczyniło się do umocnienia renomy tzw. „polskiej szkoły konserwacji zabytków". Obecnie zajmuje się weryfikacją zabytkowego zasobu województwa, definiującego tak niezbędną do egzystencji jego tożsamość kulturową.

 

Wyróżnienie to dostała też Teresa Palacz – etnograf, kierownik oddziału terenowego w Poznaniu. Od wielu lat pracuje na rzecz dokumentowania, promocji i zachowania dziedzictwa kulturowego przede wszystkim Wielkopolski, zarówno w aspekcie materialnym jak i niematerialnym. Prace terenowe (także kwerendy archiwalne i biblioteczne), setki wywiadów przyniosły niebywały zasób dokumentalny, zarówno w postaci kart ewidencyjnych jak również fototeki, która może służyć dalszym badaniom. Całe spektrum działań na wielu poziomach służyło nie tylko zachowaniu zastanego dziedzictwa, ale również stało się impulsem poprawy jakości życia i aktywizacji społeczeństwa. W szczególności dotyczy to działań w dziedzinie wytwarzania i produkcji żywności metodami tradycyjnymi, powrotu do metod rzemieślniczych oraz pielęgnowania obrzędowości zwłaszcza świątecznej.

TVN24Węgla na zimę nie zabraknie - zapewniał w TVN24 Jarosław Sellin, wiceminister kultury w rządzie PiS. - Cieszy to, że Ukraina chce nam pomóc. Ale jeżeli musi nam pomagać kraj, który ma teraz wojnę, a lepiej się przygotował do kryzysu węglowego niż my, to jest to dosyć zaskakujące - powiedziała posłanka KO Katarzyna Lubnauer.

Goście "Kawy na ławę" rozmawiali w niedzielę o problemach z dostępnością węgla i jego wysokiej cenie. W sobotę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że polecił rządowi opracowanie możliwości pilnej dostawy 100 tysięcy ton węgla do Polski.

Sellin: węgla na zimę nie zabraknie
Wiceminister kultury w rządzie PiS Jarosław Sellin zapewniał, że "wbrew panice, którą będą siać posłowie i posłanki opozycji, (...) węgla na tę zimę w Polsce nie zabraknie". - Na czym polega tylko różnica w tym roku? Na pewnej psychologii społecznej. Ludzie, którzy opalają swoje domy węglem, przyzwyczajeni są do tego, że kupowali cały zapas węgla na najbliższą zimę we wrześniu. W tym roku sytuacja jest wyjątkowa. Nie wszyscy we wrześniu będą mogli nabyć węgiel. Ale będą mogli nabyć ten węgiel w październiku, w listopadzie, w grudniu, przed zimą - przekonywał.

- Skąd? Z różnych krajów świata. Ten węgiel już płynie z RPA, z Indonezji, z Kolumbii. Również z tej deklaracji ukraińskiej. W ten sposób się to załatwia. Jeśli nie ma wystarczająco węgla z wydobycia krajowego, bo ta dziedzina gospodarki niestety była zwijana. Jeśli już - słusznie - nie można było kupować węgla z Rosji, to trzeba go znaleźć z innego źródła. I to się dzieje. Zapewniam, że węgla na zimę nie zabraknie - powtórzył wiceminister.

Szrot: nie było żadnego braku przygotowań
Prezydencki minister Paweł Szrot przekonywał, że "nie było żadnego braku przygotowań". - Przygotowania były, dostawy trwały, węgiel jest zakontraktowany, musi po prostu do Polski trafić - stwierdził. - To jest absolutnie logiczne. On trafi przed zimą - dodał.

Szrot zapewniał, że "ograniczenie zużycia energii dla polskich firm, czy polskich gospodarstw domowych, to byłaby ostateczność". - Rząd powinien sobie rezerwować wszystkie środki do walki z kryzysem energetycznym - stwierdził.

mkidn 01 cmyk„Spotykamy się na uroczystości powołania członków Rady Odbudowy, organu opiniodawczo-doradczego ministra kultury i dziedzictwa narodowego, który będzie wspierał proces realizacji inwestycji odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie. Inwestycji od lat wyczekiwanej, wymarzonej, żywej w sercach Polaków” - powiedział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin podczas uroczystości powołania Rady Odbudowy Pałacu Saskiego, która odbyła się dzisiaj na Zamku Królewskim w Warszawie.

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego zaznaczył, że 83 lata temu Niemcy rozpoczęli świadomy i brutalny proces niszczenia Narodu Polskiego, jego kultury i tożsamości. Przypomniał, że 18 grudnia 1944 r. w ramach operacji planowanego wyburzania i palenia Warszawy, już po upadku Powstania Warszawskiego, Niemcy wysadzili Pałac Brühla, a w kolejnych dniach Pałac Saski.

W procesie niszczenia nie było przypadku, rozkaz Heinricha Himmlera był jasny – „Miasto ma całkowicie zniknąć z powierzchni ziemi i służyć jedynie jako punkt przeładunkowy dla transportu Wermahtu. Kamień na kamieniu nie powinien pozostać. Wszystkie budynki należy zburzyć aż do fundamentów”. O dokładności, precyzji w niszczeniu może zaświadczyć przykład monumentalnej kolumnady Pałacu Saskiego, która nie od razu runęła. Zostały dwie środkowe kolumny ponad Grobem Nieznanego Żołnierza, które wysadzono kolejnego dnia. Dziś stajemy przed bardzo trudnym, odpowiedzialnym zadaniem, rozpoczynamy bowiem proces restytucji Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ulicy Królewskiej, przepięknych architektonicznych perełek, gmachów użyteczności publicznej przedwojennej Warszawy o korzeniach sięgających 2 poł. XVII wieku – mówił podczas wydarzenia Jarosław Sellin.

Wiceszef resortu kultury poinformował, że w budynku Pałacu Saskiego mieściło się Biuro Szyfrów, w którym doszło do rozszyfrowania bolszewickich kodów podczas wojny w 1920 r., a 8 grudnia 1932 r. po raz pierwszy udało się polskim kryptologom rozkodować szyfrogramy zaszyfrowane za pomocą Enigmy. Podkreślił, że gmach Pałacu Saskiego związany jest także z osobą marszałka Józefa Piłsudskiego, który miał tu swoje biuro w latach 1922-1923 jako szef Sztabu Generalnego. Dodał, że Pałac Saski stanowił również siedzibę Sztabu Wojska Polskiego, a Pałac Brühla – Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Koncepcje odbudowy Pałacu Saskiego pojawiły się już dwukrotnie. Po zakończeniu II wojny światowej władze PRL rozważały odbudowę zachodniej pierzei placu Piłsudskiego (wówczas Zwycięstwa). Zwolennikami odbudowy Pałacu Saskiego byli w owym czasie konserwatorzy i architekci, m.in. Jan Zachwatowicz oraz Stanisław Biegański. Ostatecznie jednak odstąpiono od tych planów – zwrócił uwagę wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.

Generalny konserwator zabytków wskazał, że kolejne projekty odbudowy Pałacu Saskiego, m.in. z 2004 r. przewidywały odtworzenie obiektu w kształcie z 1939 r. (z całkowitą rekonstrukcją kolumnady i arkad) z wyraźnym wyodrębnieniem Grobu Nieznanego Żołnierza w obecnej formie, w taki sposób, aby zachować jego symboliczną wymowę. Wiceminister Jarosław Sellin podkreślił, że z pożogi wojennej ocalał fragment kolumnady z Grobem Nieznanego Żołnierza, odsłoniętym 2 listopada 1925 r., który od tego czasu stał się pomnikiem upamiętniającym czyn zbrojny oręża polskiego i symbolem niezłomności narodu.

Profesor Jan Zachwatowicz – jeden z najwybitniejszych historyków i teoretyków architektury, który położył ogromne zasługi w odbudowie Warszawy ze zniszczeń wojennych, konieczność odbudowy najcenniejszych zabytków argumentował następująco: „Poczucie odpowiedzialności wobec przyszłych pokoleń domaga się odbudowy tego co nam zniszczono. (…) Obecna koncepcja odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla ora kamienic przy ulicy Królewskiej 6, 8, 10/12 w Warszawie przewiduje odbudowę według zewnętrznego kształtu architektonicznego, jaki obiekty te miały na dzień 31 sierpnia 1939 roku. Odtworzenie Pałacu Saskiego i przyległej zabudowy będzie mogło mieć wymiar urbanistyczno-architektoniczny polegający na domknięciu placu Piłsudskiego poprzez wypełnienie zachodniej pierzei z 1939 oraz społeczno-socjologiczny, tj. podniesienie poczucia tożsamości narodowej poprzez rekonstrukcję zabytku głęboko zakorzenionego w świadomości polskiego społeczeństwa – mówił wiceminister kultury.

Wiceminister podkreślił także, że w procesie projektowania i odbudowy szczególną rolę będzie miała zachowana dokumentacja, materiały archiwalne, m.in. szczegółowa inwentaryzacja Pałacu z lat międzywojennych, dokumentacja kartograficzna i architektoniczna, liczne zdjęcia oraz filmy. Przekazał również, że w trakcie dyskusji środowiskowych dotyczących odbudowy Pałacu Saskiego zwrócono uwagę na potrzebę dialogu wszystkich podmiotów zaangażowanych w ideę restytucji Pałacu oraz partycypacyjnego udziału mieszkańców Warszawy w tym przedsięwzięciu, a także budowanie świadomości społecznej i tożsamości miejsca.

Powołana dziś Rada Odbudowy, składająca się z 11 członków, której przewodniczyć będzie Generalny Konserwator Zabytków, a której skład stanowią osoby wyróżniające się wiedzą i doświadczeniem w zakresie procesów inwestycyjnych, architektury, urbanistyki, historii lub ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, będzie w pewnym sensie głosem społeczeństwa, dialogu różnych środowisk. Serdecznie dziękuję członkom Rady za przyjęcie nominacji, za odwagę w podjęciu tak ważnej, odpowiedzialnej funkcji. Naszym zadaniem jest pamiętać i tę pamięć właśnie przez odtworzenie Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie przekazać naszym dzieciom, kolejnym pokoleniom – podsumował wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego.

Rada Odbudowy Pałacu Saskiego będzie czuwała nad przebiegiem inwestycji. Kandydatów do Rady zgłosili: Prezydent RP, prezes Rady Ministrów, marszałek Sejmu, marszałek Senatu, minister kultury i dziedzictwa narodowego, minister obrony narodowej, prezydent m.st. Warszawy, Generalny Konserwator Zabytków oraz Rada m.st. Warszawy.

W skład Rady weszli przedstawiciele świata kultury, historycy, osoby z związane z zarządzaniem nieruchomościami, prawnicy oraz inni specjaliści.

mkidn 01 cmyk„Organizowane w Polsce od 1993 roku Europejskie Dni Dziedzictwa są ważnym wydarzeniem kulturalnym i społecznym. (…) Ich znaczenie polega głównie na integrowaniu społeczeństw poszczególnych krajów Starego Kontynentu wokół idei ochrony dziedzictwa kulturowego, rozumianego jako wspólne, ponadczasowe dobro wszystkich narodów Europy” – powiedział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin podczas konferencji prasowej dotyczącej obchodów 30. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. Tegoroczną jubileuszową odsłonę wydarzenia, odbywającego się w dwa kolejne weekendy września, będziemy obchodzić pod hasłem „Połączeni dziedzictwem”.

„Połączeni dziedzictwem” – inauguracja 30. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, Fot. Danuta Matloch
Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego zwrócił uwagę, że Europejskie Dni Dziedzictwa to okazja do edukacji historycznej i kulturalnej, przybliżenia społeczeństwu problematyki ochrony dziedzictwa, promocja różnorodności regionalnej i lokalnej, ale także propagowanie zasad ochrony zabytków i opieki nad nimi, przy zwróceniu uwagi na bogactwo kultur oraz umacnianie kulturalnych więzi lokalnych.

W realizację tego projektu angażują się przedstawiciele wielu profesji, organizacji i instytucji działających w sferze ochrony dziedzictwa, ułatwiając dostęp do zabytków i innych dóbr tworzących jego zasób. Europejskie Dni Dziedzictwa adresowane są do wszystkich grup społecznych i wiekowych, niezwiązanych zawodowo z opieką nad zabytkami. Ich naczelną ideą, od początku istnienia, jest wolny wstęp na wszystkie wydarzenia, co w naturalny sposób eliminuje problem wykluczenia niektórych środowisk z dostępu do dóbr kultury, ze względu chociażby na bariery ekonomiczne – wskazał Jarosław Sellin.

Generalny konserwator zabytków przypomniał, że Polska włączyła się do akcji w 1993 r., przez co obchody Europejskich Dni Dziedzictwa organizowane są w naszym kraju już od 30 lat. Zaznaczył, że wydarzenie to tworzy niepowtarzalną okazję do promocji lokalnych zasobów zarówno materialnego, jak i niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Wydarzenia kulturalne odbywające się w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa cieszą się coraz większym zainteresowaniem i poparciem władz samorządowych, instytucji kultury organizacji społecznych oraz osób prywatnych. Są znakomitą sposobnością do budowania kapitału społecznego oraz podnoszenia poziomu wiedzy na temat wartości lokalnego dziedzictwa. (…) Imponujący jest też ich zasięg (2 tysiące wydarzeń kulturalnych, blisko 500 miejscowości, około 300 tysięcy uczestników). Z każdym rokiem imprezy te coraz mocniej wpisują się w świadomość społeczną Polaków, a przy tym stają się ważnym narzędziem edukacji w sferze ochrony dziedzictwa narodowego – powiedział wiceminister kultury.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego podkreślił, że hasło jubileuszowej edycji obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa skupia uwagę na potrzebie komunikowania idei i wiedzy o wartościach dziedzictwa.

Hasło tegorocznej edycji wskazuje również na związki dziedzictwa kulturowego Polski i Ukrainy, które w związku z agresją Rosji na jedno z tych państw i przyjęcie milionów ukraińskich uchodźców w naszym kraju stają się coraz bardziej wyraźne. Ten trudny czas stanowi okazję do rozwijania dialogu między naszymi narodami przy wykorzystaniu bogactwa wspólnej przeszłości, czego doskonałym przykładem są niektóre inicjatywy ujęte w kalendarzu Europejskich Dni Dziedzictwa – podsumował Jarosław Sellin.

W konferencji wzięli udział: Ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwarycz, przedstawiciel Wydziału Kultury i Dziedzictwa Kulturowego Rady Europy Francesc Pla Castelltort, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa dr hab. Katarzyna Zalasińska, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. Wojciech Fałkowski, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku dr hab. Janusz Trupinda i dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Piotr Zubowski.

„Połączeni dziedzictwem”
W ramach 30. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa w kolejne dwa weekendy września (10-11 i 17-18) będzie można zwiedzać najciekawsze zabytki i korzystać z szerokiej oferty wydarzeń kulturalnych oraz edukacyjnych, która umożliwi poznanie historii oraz tradycji danego regionu.

Tegoroczne hasło EDD – „Połączeni dziedzictwem” – nawiązuje do podpisanej przez Polskę Konwencji Ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa (tzw. Konwencja FARO). Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe łączy pokolenia, integruje społeczności, grupy i narody, pozwalając im trwać dzięki wspólnym wartościom. Europejskie Dni Dziedzictwa to doskonała okazja, aby lepiej poznać i docenić dziedzictwo, którego jesteśmy spadkobiercami. Aktualnie na szczególną uwagę zasługuje zagrożone dziedzictwo kulturowe Ukrainy. Świadectwem wspólnego dziedzictwa Polski i Ukrainy jest chociażby cerkiew pw. św. Paraskewy w Radrużu, będąca jednym z obiektów w ramach projektu „Drewnianych Cerkwi w polskim i ukraińskim regionie Karpat”, stanowiącym przykład polsko-ukraińskiego wpisu na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ta najstarsza drewniana cerkiew w Polsce jest oddziałem Muzeum Kresów w Lubaczowie.

Innym obiektem znajdującym się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO, który corocznie aktywnie uczestniczy w EDD, jest Zamek Królewski w Warszawie. W tym roku Zamek zaprasza na bezpłatne zwiedzanie w języku ukraińskim oraz na podróż po twórczości Bernarda Bellotto w 300. rocznicę urodzin artysty.

Wśród ciekawych wydarzeń w ramach EDD znalazły się także prezentacja tradycji bębniarskich na Zamku w Janowcu – oddziale Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym czy warsztaty tkackie koronki klockowej, wpisanej na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, organizowane przez Stowarzyszenie Koronczarek Ziemi Krakowskiej. Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu przygotowało festyn pt. „Jesień w Polu i Zagrodzie”, podczas którego zaprezentowane zostaną tradycyjne zwyczaje i obrzędy, związane z kopaniem ziemniaków i pracami gospodarskimi.

Wykaz i informacje na temat wszystkich wydarzeń organizowanych w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa są dostępne na stronie internetowej: www.edd.nid.pl oraz w specjalnie przygotowanej aplikacji mobilnej EDD.

30. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa została objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.

Europejskie Dni Dziedzictwa
Europejskie Dni Dziedzictwa to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej. Idea EDD narodziła się 3 października 1985 roku w Granadzie podczas II Konferencji Rady Europy. Francuski minister kultury zaproponował wtedy rozszerzenie na cały kontynent zainicjowanych we Francji rok wcześniej Dni Otwartych Zabytków, podczas których po raz pierwszy wszyscy mogli bezpłatnie odwiedzić obiekty zwykle zamknięte dla zwiedzających. Przez kolejne lata inicjatywa ta cieszyła się dużym zainteresowaniem i poparciem społecznym. W 1991 roku Rada Europy zdecydowała się ustanowić Europejskie Dni Dziedzictwa. Obecnie w EDD biorą udział wszystkie państwa członkowskie Rady Europy.

Polska włączyła się do akcji w 1993 roku. Ogólnopolskim koordynatorem obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa został Narodowy Instytut Dziedzictwa, który za pośrednictwem 16 koordynatorów w całym kraju przygotowuje i upowszechnia ofertę przygotowanych wydarzeń. EDD w Polsce to przede wszystkim program edukacyjny, wystawy, wycieczki, prelekcje, gry i konkursy przybliżające lokalnym społecznościom historię ich ziem. Każdej edycji towarzyszy hasło, które nadaje wspólny mianownik wydarzeniom organizowanym we wszystkich zakątkach kraju. EDD pozwalają lepiej poznać polską historię i kulturę.

©2005 - 2025 Jarosław Sellin. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper

Search