Ten dzień w symboliczny sposób zamyka ciąg rocznic, które od 2017 roku celebrowaliśmy w ramach rządowego programu Niepodległa - stwierdził minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński w liście do gości wernisażu wystawy "Dla Ciebie, Polsko – Śląsk" na dziedzińcu Pałacu pod Blachą.
Wicepremier Gliński przypomniał, że odbywające się 20 czerwca uroczystości upamiętnienia powrotu części Górnego Śląska do Polski są zwieńczeniem obchodów stulecia odzyskania niepodległości.
Wskazał, że w czerwcu 1920 r. zakończył się proces kształtowania obszaru II Rzeczypospolitej, czego symbolem jest obchodzony po raz pierwszy Narodowy Dzień Powstań Śląskich.
"Otwierana dziś wystawa ma przybliżyć mieszkańcom całej Polski drogę powrotu Śląska do macierzy. Mam nadzieję, że wystawa będzie nie tylko okazją do refleksji o przeszłości, ale również spojrzenia na siebie dziś, spojrzenia na to czym, szczególnie w obecnej sytuacji geopolitycznej, jest Ojczyzna i co znaczy dla nas gotowość do obrony jej niepodległości" – napisał wicepremier Gliński w liście odczytanym przez wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Jarosława Sellina.
Burzliwe losy Śląska
Celem wystawy przygotowanej przez historyków z Muzeum Śląskiego w Katowicach jest przedstawienie odbiorcom spoza Górnego Śląska historii tego regionu przez pryzmat związków z innymi polskimi ziemiami. Narracja historyczna przeplata się z informacjami na temat kultury górnośląskiej. Ekspozycja w swym założeniu ma przybliżać i wyjaśniać burzliwe losy Śląska, dając asumpt do refleksji nad przeszłością i teraźniejszością mieszkańców Śląska.
- To opowieść o tym jak zmieniał się Górny Śląsk i jak mieszkańcy tej ziemi walczyli o przyłączenie tego obszaru dla Polski. To oznaczało konfrontację z Niemcami, która po części udała się ludowi śląskiemu – powiedział mediom wiceminister Jarosław Sellin.
Kamienie milowe
Wystawa na 12 ekspozytorach prezentuje najważniejsze wydarzenia, tzw. "kamienie milowe" w dziejach Śląska, poczynając od czasów średniowiecza po XX wiek – powrót Śląska w granice odbudowanego państwa polskiego i jego funkcjonowanie w II Rzeczypospolitej Polskiej.
Dyrektor Muzeum Śląskiego Maria Czarnecka powiedziała, że wystawa ma pokazać, "czym Polska była dla Śląska, a Śląsk dla Polski" w międzywojniu. Przypomniała, że był to region kluczowy dla rozwoju gospodarczego II RP, między innymi dla powstania Centralnego Okręgu Przemysłowego.
Dyrektor zaprosiła też do zwiedzania wystawy także w innych miastach. Wystawę można oglądać na Dziedzińcu Wielkim Pałacu pod Blachą do 16 lipca 2022 r. Następnie wystawa będzie prezentowana w Gdyni i w Opolu.
Powitanie Wojska Polskiego
20 czerwca 1922 r., do Katowic wkroczyły oddziały Wojska Polskiego. W ten sposób rozpoczął się proces przejmowania terytoriów przyznanych Polsce w wyniku trzech Powstań Śląskich. Uroczystość powitania Wojska Polskiego odbyła się o poranku 20 czerwca.
Polskie oddziały zostały powitane na moście w Szopienicach przez tłum ludzi, wśród nich był wojewoda śląski Józef Rymer oraz działacz narodowy i dyktator III Powstania Śląskiego, Wojciech Korfanty.
Polskie oddziały pod wodzą gen. Stanisława Szeptyckiego stanęły przed bramą triumfalną na nieistniejącej już granicy polsko-niemieckiej, a następnie w kilkukilometrowej defiladzie przeszły do rynku w Katowicach. Po drodze ustawiono blisko 30 odświętnie udekorowanych bram powitalnych.
Na katowickim rynku odprawiono uroczystą mszę.