Poprzez takie projekty zacieśniają się kontakty polsko-litewskie. Ich podstawowym celem jest dbanie o wspólne dziedzictwo kulturowe i przekazywanie go kolejnym pokoleniom – stwierdził wiceminister kultury Jarosław Sellin podczas podsumowania III etapu projektu "Ostbalticum".
Jak mówił wiceminister Sellin „celem takich działań jest przywracanie wspólnej pamięci historycznej narodów, między innymi poprzez przypominanie polsko-litewsko-białoruskiego bogactwa archeologicznego". Jego część można zobaczyć w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie na wystawie prezentującej cześć dokumentów i zabytków przedstawionych w dwutomowej publikacji „Inwentarz archeologiczny guberni kowieńskiej Michała Eustachego Brensztejna" wydanej nakładem MKiDN.
Wiceminister kultury Jarosław Sellin: Celem takich działań jest przywracanie wspólnej pamięci historycznej narodów, między innymi poprzez przypominanie polsko-litewsko-białoruskiego bogactwa archeologicznego.
Ideą projektu "Ostbalticum" jest odtworzenie rozproszonych w wyniku II wojny światowej zbiorów archeologicznych z obszaru południowo-wschodniego Bałtyku. Od początku projektu realizowanego od 2008 r. biorą w nim udział archeolodzy oraz historycy z Polski, Litwy i Niemiec.
W poprzednich dwóch etapach "Ostbalticum" opracowano księgi inwentarzowe dawnego Prussia-Museum w Królewcu oraz zaprezentowano dorobek łotewskiego archeologa okresu międzywojennego Feliksa Jakobsona. Podsumowaniem każdego etapu badań jest publikacja naukowa opracowana przez badaczy ze wszystkich krajów biorących udział w projekcie.
W opinii dyrektora Instytutu Historii Litwy Rimantasa Miknysa publikowany inwentarz Michała Eustachego Brensztejna i wystawa są efektem niemal ośmiu lat pracy badaczy z obu krajów. „Energia naukowców sprawiła, że możliwe było wykonanie tak wielkiego i szeroko zakrojonego projektu, w trakcie którego nie brakowało wielu trudności" – powiedział Miknys.
Ideą projektu "Ostbalticum" jest odtworzenie rozproszonych w wyniku II wojny światowej zbiorów archeologicznych z obszaru południowo-wschodniego Bałtyku. Od początku projektu realizowanego od 2008 r. biorą w nim udział archeolodzy oraz historycy z Polski, Litwy i Niemiec.
Obecny na spotkaniu radca ambasady litewskiej Audrius Żulys podkreślił, że takie projekty jak "Ostbalticum" pokazują w jaki sposób badacze tacy jak Brensztejn „zbierali kawałek, po kawałku dziedzictwo dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego". Jak dodał „trudna historia tego regionu sprawia, że przypominanie dorobku takich ludzi jak Brensztejn jest niezwykle ważne".
Michał Eustachy Brensztejn (1874 – 1938) był archeologiem i etnografem, kolekcjonerem zabytków archeologicznych i etnograficznych, numizmatów, archiwaliów i okazów bibliofilskich. Podobnie jak wielu innych mieszkańców tych ziem pochodził z niemieckiego rodu, którego protoplasta przybył na ziemie litewskie w XVIII w. Pracował jako historyk, archiwista, bibliotekarz Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie. Był związany z Muzeum Wileńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, któremu podarował swoje zbiory. Prof. Anna Bitner-Wróblewska z Państwowego Muzeum Archeologicznego, koordynująca projekt i publikację „Inwentarza...", zwróciła uwagę, że „Brensztejn był postacią niezwykle malowniczą. Urodził się na Żmudzi. Czuł się Polakiem, ale przede wszystkim Żmudzinem. Jego przywiązanie do tego regionu pozostało w nim na całe życie".
Radca ambasady litewskiej Audrius Żulys podkreślił, że takie projekty jak "Ostbalticum" pokazują w jaki sposób badacze tacy jak Brensztejn „zbierali kawałek, po kawałku dziedzictwo dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego".
Swoje badania archeologiczne podsumował w 1907 r. w „Inwentarzu archeologicznym guberni kowieńskiej". Brensztejn przedstawił i opisał w układzie alfabetycznym ponad 900 stanowisk archeologicznych znajdujących się wówczas na obszarze pod panowaniem rosyjskim. Jak zauważyła prof. Bitner-Wróblewska jego dokonania zasługują na tym większy szacunek, że Brensztejn był samoukiem. „Jego dorobek naukowy został doceniony tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w 1936 r. Brensztejn został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski" — przypomniała.
Z Brensztejnem współpracował Wandalin Szukiewicz, jeden z najlepszych ówczesnych polskich archeologów. Szukiewicz opisał ziemie wchodzące w skład guberni kowieńskiej, ich warunki geograficzne, geologiczne i hydrologiczne. Wymienił typy stanowisk archeologicznych ujętych w „Inwentarzu" (grodziska, cmentarzyska, wały ziemne,) oraz zabytki i znaleziska (zalicza do nich także wały ziemne, kamienie z wykutymi znakami, formy odlewnicze i monety). Omówił ich rozmieszczenie na terytorium guberni z podziałem według epok, dokonując przy okazji charakterystyki tych epok na omawianym terenie.
Dzieło Brensztejna i Szukiewicza nie zostało opublikowane i przetrwało jedynie w rękopisie przechowywanym od 1926 r. w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego. Jak podkreśliła prof. Bitner-Wróblewska publikacja nie jest jedynie edycją dzieła Brensztejna, ale również dziełem współczesnych archeologów, którzy opracowali przypisy wyjaśniające zawiłości inwentarza oraz przetłumaczyli dzieło na język niemiecki i litewski.